2021 Chỉ số YOY là gì? Ý nghĩa và cách tính chỉ số YOY

Bitcoin Vietnam News 27/01/2021

YOY là gì?

YOY (Year Over Year) là kĩ thuật so sánh được dùng rất nhiều trong lĩnh vực tài chính để so sánh kết quả tài chính trong cùng một khoảng thời gian. Có thể suy nghĩ YOY là chỉ số tăng trưởng kinh tế, thông qua chỉ số YOY có thể thấy được sự phát triển của một công ty, doanh nghiệp hay cả một nền kinh tế.

Ý nghĩa của chỉ số YOY

Chỉ số YOY hay là chỉ số tăng trưởng chính là chỉ số quan trọng, khi đọc báo cáo tài chính mọi người có thể hình dung ra nhiều vấn đề liên quan đến tình hình hoạt động kinh doanh:

• Chỉ số YOY giúp đánh giá tình hình kinh doanh hiện tại của một đơn vị kinh doanh sản xuất.
• So sánh sự tăng trưởng qua thời gian của công ty, doanh nghiệp, thường theo năm, theo tháng hoặc theo quý.
• Đánh giá hiệu suất tài chính của một công ty đang ở mức tốt hay xấu
• So sánh đánh giá hiệu suất đầu tư của công ty

Các công ty, doanh nghiệp dựa vào các chỉ số tính toán YOY có thể nắm bắt được tình hình hoạt động của đơn vị mình so với trước đó như thế nào đang tốt hay xấu, thông qua đó tìm hiểu nguyên nhân và chiến lược phát triển mới để khắc phục điểm xấu phát huy điểm mạnh.

Vì sao cần phải tính toán YOY?

YOY có vai trò quan trọng trong việc tính toán hiệu suất của một công ty, doanh nghiệp. Vì tính toán YOY giúp cho công ty giảm sự ảnh hưởng của thời vụ, yếu tố khách quan ảnh hưởng hầu hết đến tất cả các doanh nghiệp hiện nay.

Doanh số, lợi nhuận, chỉ số tài chính là 3 yếu tố báo cáo chân thực nhất tình hình kinh doanh của một đơn vị, và 3 yếu tố này thay đổi theo chu kỳ mùa vụ kinh doanh. Mỗi một lĩnh vực, ngành nghề đều có tính mùa vụ khác nhau.

Cho nên nếu so sánh thì phải so sánh ngang nhau, không thể lấy chỉ số YOY mùa đông năm 2019 so với chỉ số YOY màu thu năm 2018. Như vậy, sự so sánh YOY là không chuẩn xác dẫn đến việc đưa ra các quyết sách, các chiến lược sai lầm.

Số liệu tài chính chung của YOY

Để so sánh YOY hàng năm chính xác và hiệu quả nhất nên cân nhắc đến các số liệu tài chính dưới đây:

• Doanh thu: Doanh thu năm nay, quý này tăng hay giảm so với năm trước, quý trước
• Giá vốn hàng bán: Công ty có khả năng quản lý tỷ suất lợi nhuận gộp như thế nào
• Bán: Các giám đốc công ty quản lý chi phí văn phòng như thế nào
• Thu nhập trước thuế: Thước đo lợi nhuận hoạt động
• Thu nhập ròng: So sánh điểm mấu chốt của doanh nghiệp theo thời gian
• Thu nhập trên mỗi cổ phần

Các chỉ số kinh tế YOY chung

• Lạm phát: Xu hướng lạm phát tăng hay giảm
• Tỷ lệ thất nghiệp
• Tổng sản phẩm sản xuất hay một lĩnh vực trong một quốc gia.
• Lãi suất: Lãi suất tăng hay giảm phụ thuộc rất lớn đến sự tăng trưởng kinh tế của một đất nước.

Ưu và nhược điểm của YOY

Ưu điểm

• Bỏ qua tính thời vụ – yếu tố khách quan vì so sánh các điểm cụ thể theo thời gian
  • Ví dụ: Thống kê bán lẻ thực phẩm sạch tăng vào tháng 11, 12 vì dịp lễ hội và cận tết Nguyên đán, mỗi năm đến mùa này là doanh số bán lẻ tăng 20%. Như vậy dựa vào đó có thể so sánh các công ty cùng kinh doanh mặt hàng thực phẩm, phân tích các công ty đối thủ.
• Giảm bớt sự biến động trong cả năm để so sánh kết quả ròng
  • Ví dụ: Thay vì so sánh tỷ lệ thất nghiệp tháng 7/2019 tăng 1.300 người so với tháng 6/2019 thì nên so sánh năm như từ tháng 7/2018 đến 7/2019 tỷ lệ thất nghiệp giảm 2000 người chẳng hạn. Như vậy thì việc tính toán chỉ số YOY chỉ quan tâm đến kết quả mà ít quan tâm đến quá trình của các tháng trong năm.
• Dễ tính toán: Không cần đến bảng tính hay máy tính

Nhược điểm

• Cung cấp một kết quả vô nghĩa nếu như có một khoảng thời gian có tăng trưởng âm
• Ẩn các vấn để rủi ro trong tháng nếu như tính toán kết quả YOY năm
• Cung cấp các thông tin một cách hạn chế
• Cung cấp quá nhiều ý nghĩa khi xu hướng được quan sát chỉ trong một giai đoạn tính toán.

Cách tính toán YOY

Để tính toán tốc độ tăng trưởng mọi người tiến hành theo các bước sau:

• Lấy số năm nay trừ đi số năm ngoái. Thông qua sự chệnh lệch thấy được sự tăng trưởng tốt hay xấu. Ví dụ: Năm ngoái bán được 150 cái áo và năm nay bán được 200 cái áo như vậy là năm nay bạn đã bán được thêm 50 cái áo.
• Sau đó lấy kết quả đó chia cho số năm ngoái là ra tốc độ tăng trưởng của năm nay, ở ví dụ  trên lấy 50 chia cho 150 sẽ ra tốc độ phát triển của năm nay.
• Lấy kết quả đó tính ra phần trăm nữa là xong : 50/150 = 0,33 và lấy 0.33 x100% = 33%.

YOY trong chứng khoán

YOY trong chứng khoán là hiệu suất cổ phiếu trên sàn, có thể xem YOY là hiệu suất cổ phiếu trên sản đó theo quý hoặc theo năm. Nhưng trong lĩnh vực chứng khoán chỉ số YOY chỉ mang tính chất tương đối, nó không lột tả được vấn đề đôi khi còn đi ngược với những chỉ số thông báo khác. Trong chứng khoán người ta thường dùng chỉ số QoQ để đánh giá và so sánh.

Chỉ số YOY chỉ dùng vào những lĩnh vực mang tính thời vụ, YOY dùng tốt nhất khi so sánh lợi nhuận ròng và thu nhập lãi ròng như thức ăn, thuốc men, áo quần…còn các lĩnh vực như ngân hàng thì khác cần có sự kết hợp giữa cả 2 chỉ số so sánh YOY và QOQ vì đây là lĩnh vực vừa mang tính thời vụ vừa mang tính nhu cầu.

Kết luận

Qua bài viết này, chúng ta đã tìm hiểu YOY là gì? Cũng như các yếu tố xoay quanh nó như cách tính, đặc điểm và ý nghĩa. Hy vọng bài viết đã mang lại những thông tin hữu ích dành cho bạn.

CẢNH BÁO: Đầu tư vào các sản phẩm tài chính tiềm ẩn rất nhiều rủi ro mà có thể không phù hợp với một số nhà đầu tư. Do đó hãy cân nhắc kỹ lưỡng và làm chủ bản thân trước khi đưa ra bất kỳ quyết định nào cấu thành từ những nội dung tham khảo tại website này. Đồng thời bạn có thể THAM GIA NHÓM THẢO LUẬN của chúng tôi để thảo luận thêm về những gì bạn đang quan tâm.