Có khá nhiều mô hình giá được áp dụng trong giao dịch, đầu tư tài chính nói chung và lĩnh vực forex nói riêng. Trong đó, mô hình Head and Shoulders (mô hình đỉnh đầu 2 vai) là một mô hình giá khá phổ biến được nhiều các trader sử dụng.
Vậy, mô hình Head and Shoulders là gì, ý nghĩa của nó ra sao,…? Bài biết ngày hôm nay sẽ giúp các bạn nắm được những kiến thức cơ bản về loại mô hình giá này.
Mô hình giá Head and Shoulders (mô hình đỉnh đầu 2 vai) là gì?
Theo nghiên cứu của Bulkowski vào năm 2005, với mức giá giảm trung bình tối đa là 22%, mô hình Head and Shoulders được xem là mô hình giá tốt nhất trong giai đoạn thị trường tăng.
Mô hình Head and Shoulders bao gồm 3 đỉnh chữ A, trong đó đỉnh đầu tiên và đỉnh thứ 3 có độ cao gần như ngang nhau và đỉnh ở giữa (đỉnh thứ 2) thì cao hơn đỉnh 1 và đỉnh 3.
Mô hình Head and Shoulders có 2 armpit (nách) hoặc gọi là đáy là những mức giá thấp nhất, chúng nằm giữa đỉnh vai đầu tiên và đỉnh đầu ở giữa và (giữa đỉnh đầu ở giữa) với đỉnh vai cuối cùng.
Đường cổ chếch lên
Đường vẽ nối hai đáy được gọi là đường cổ. Có 3 sự biến đổi của mô hình đầu và vai liên quan đến đường cổ: Đầu tiên, nếu rãnh thứ hai cao hơn rãnh thứ nhất thì đó là đường cổ chếch lên.
Đường cổ chếch xuống
Thứ nhì, nếu đáy thứ hai thấp hơn đáy thứ nhất thì đó là đường cổ chếch xuống. Thứ ba và cũng là trường hợp hiếm nhất là khi cả hai đường neckline bằng nhau về giá thì đó là đường đường cổ ngang.
Ý nghĩa mô hình giá Head and Shoulders – Đỉnh 2 đầu vai
Tâm lý giao dịch của mô hình Head and Shoulders
Tâm lý giao dịch trong mô hình Head and Shoulders được giải thích như sau: Mô hình đầu vai (mô hình Head and Shoulders) xuất hiện trong một xu hướng tăng, khi vai trái đã tạo thành một đỉnh cao hơn cho xu hướng tăng đó. Đáy đầu tiên sau vái trái chỉ là một sự hồi lại đã được dự kiến trong một xu hướng tăng.
Từ đó giá tiếp tục theo hướng tăng và tạo ra thêm một đỉnh (tạo ra phần đầu). Cho đến giờ, mô hình đầu vai thật ra không hoàn toàn là mô hình một đầu và hai vai; nó chỉ là một đỉnh cao hơn, với một khoảng hồi giảm ngắn và một đỉnh thứ hai cao hơn nữa trong một xu hướng tăng. Tuy nhiên, vấn đề bắt đầu phát sinh tại đáy thứ hai hay vai phải.
Đối với một đường cổ chếch xuống, đáy thứ hai được tạo ra bởi sự hồi lại theo sau đỉnh đầu tạo mức giá cao hơn vai trái và đáy này thấp hơn nhiều so với dự kiến.
Vì đáy thứ hai tạo một mức giá thấp hơn và định nghĩa của xu hướng tăng là giá tạo ra các đỉnh và đáy cao dần, như vậy về mặt phân tích kĩ thuật thì ta thấy xu hướng tăng đã kết thúc và xu hướng giảm mới có thể bắt đầu.
Việc đỉnh vai phải thấp hơn so với đỉnh đầu xác nhận sự kết thúc của xu hướng tăng bởi vì ta có một đáy và đỉnh thấp hơn, một trong những dấu hiệu nhận biết quan trọng của xu hướng giảm.
Tuy nhiên, đối với mô hình đầu vai của một đường cổ chếch lên, đáy thứ hai được tạo ra bởi sự hồi lại từ đỉnh đầu vẫn còn là một đáy cao hơn và cho thấy xu hướng tăng vẫn còn nguyên vẹn.
Trader chỉ nên lo lắng khi vai phải không thể tạo ra một đỉnh cao hơn nữa. Khi đường cổ bị phá vỡ xuống phía dưới tại một mô hình Head and Shoulders có đường cổ chếch lên, về cơ bản thì các đường hỗ trợ chếch lên của xu hướng tăng trước đó cũng đã bị phá vỡ.
Đặc điểm nhận dạng mô hình giá Head and Shoulders – Đỉnh đầu 2 vai
Biểu đồ minh họa cho mô hình Head and Shoulders (đường cổ chếch xuống)
Biểu đồ ở trên cho thấy mô hình Head and Shoulders với một đường cổ chếch xuống. Biểu đồ này cho thấy một xu hướng tăng với những đỉnh cao hơn và những đáy thấp hơn.
Vai trái tạo nên một đỉnh mới và một đáy. Ở điểm này thì xu hướng tăng vẫn còn nguyên vẹn. Sau đó, giá tiếp tục di chuyển lên cao hơn và tạo thành đỉnh thứ 2, cao hơn đỉnh cũ ở phía bên vai trái.
Xu hướng tăng vẫn chưa có dấu hiệu đảo chiều mặc dù mô hình đỉnh đầu và 2 vai đã hoàn chỉnh được phân nửa. Chỉ khi sự hồi lại từ vùng đỉnh đầu tạo ra một đáy mới thấp hơn đáy trước thì tín hiệu xu hướng tăng sẽ bị suy yếu.
Đỉnh thứ ba xuất hiện, thấp hơn đỉnh giữa, xác nhận xu hướng tăng đang dần kết thúc bởi vì trên mô hình, đã có một đỉnh và một đáy thấp hơn – tín hiệu điển hình của một xu hướng giảm.
Một khi giá phá vỡ vùng đường cổ hỗ trợ, tín hiệu bán ra được kích hoạt và giá bắt đầu giảm.
Biểu đồ minh họa cho mô hình Head and Shoulders (đường cổ chếch lên)
Biểu đồ của Citygroup (C) cho ta thấy một mô hình Head and Shoulders có nhiều đặc điểm mà trong nghiên cứu của Bulkowski (2005) đề cập đến là có thể gia tăng tỷ lệ có lợi nhuận: Vai trái cao hơn vai phải và đường cổ chếch lên.
Cách giao dịch, điểm vào lệnh của mô hình giá Head and Shoulders
Tín hiệu bán và mục tiêu giá
Kirkpatrick và Dahlquist (2010) cho rằng giá phá vỡ đường cổ sẽ kích hoạt tín hiệu bán và họ đồng thời cũng cảnh báo rằng đừng bao giờ giao dịch với mong đợi tín hiệu bán vượt đường cổ bởi vì nguy cơ thất bại rất lớn; họ cũng đề nghị mục tiêu giá (để chốt lời) bằng với chiều cao của mô hình (giá cao của đỉnh đầu trừ điểm thấp nhất của hai đáy) trừ giá phá vỡ (p.329). Tuy nhiên, Bulkowski đề nghị một mục tiêu nhỏ hơn:
- Mục tiêu giá của mô hình Head and Shoulders phá vỡ xuống dưới:
Giá phá vỡ – ((Giá đỉnh đầu – Giá đường cổ)x 55%)
Những đặc điểm làm tăng độ hiệu quả của mô hình Head and Shoulders
Những đặc điểm được coi là sẽ tăng độ hiệu quả của mô hình;
• Trước mô hình, giá tăng càng cao thì tín hiệu đảo chiều càng mạnh.
• Trước mô hình giá, giá tăng một cách nhanh chóng thì độ lớn của giá đảo chiều càng lớn.
• Mô hình với đường cổ chếch lên thì có hiệu suất tốt nhất.
• Vai bên trái cao hơn vai bên phải cho hiệu suất tốt hơn.
Mô hình Head and Shoulders đảo chiều
Một biến thể của mô hình Head and Shoulders là mô hình Head and Shoulders phức tạp, được sử dụng để dự đoán sự đảo chiều trong xu hướng giảm.
Mô hình này được xác định khi hành động giá của sản phẩm tài chính đáp ứng các đặc điểm sau: đầu tiên, giá rơi xuống, tạo thành một đáy rồi sau đó lại tăng lên; lần thứ 2, giá lại tiếp tục đi xuống sau đó tăng trở lại; lần thứ ba, giá lại giảm nhưng không giảm sâu như lần thứ hai.
Khi vai phải được hình thành xong, giá sẽ hướng lên trên, hướng về mức kháng cự được tìm thấy gần đỉnh của các đáy trước đó, và một xu hướng tăng sẽ có thể xảy ra.
Lưu ý quan trọng khi giao dịch với mô hình giá Head and Shoulders
Trong mỗi bài viết, mình đều lưu ý các bạn rằng bất kể giao dịch ở thị trường nào cũng có rủi ro rất lớn. Đặc biệt là Forex, khi mà tới 95% người chơi đều cháy túi và lỗ chỏng vó. Vì vậy hãy thật thận trọng trong các giao dịch của mình, để không đem lại rủi ro quá lơn cho bản thân.
Kết luận
Vậy là chúng tôi đã cung cấp một số thông tin liên quan đến mô hình giá Head and Shoulders (khái niệm, đường cổ trong mô hình giá là gì, tâm lý giao dịch của mô hình như thế nào, cùng với những đặc điểm làm tăng tính hiệu quả của mô hình đó, biến thể của mô hình giá Head and Shoulders,…).
Với những kiến thức mà chúng tôi cung cấp, hi vọng các bạn có thể áp dụng một cách có hiệu quả và xây dựng cho mình một chiến lược giao dịch phù hợp. Chúc các bạn giao dịch thành công!
