MỚI 5 Thương vụ bong bóng chấn động lịch sử và những bài học để đời

Thị trường góp vốn đầu tư và sàn chứng khoán Việt Nam vừa có một năm bùng nổ, VN-Index tăng gần 560 điểm, đạt đỉnh 1211.3 vào tháng bốn/2018.

Và ngay tiếp sau đó là những tháng ngày tồi tệ giảm sútểm liên tục.

Như thường lệ, những mẩu chuyện về khủng hoảng bong bóng hay những bóng ma chu kỳ luân hồi 10 năm lại trở nên nóng hổi hơn lúc nào hết trong giới góp vốn đầu tư.

Bong bóng là gì? Và liệu rằng toàn bộ chúng ta có đang ở trong thuở nào kỳ khủng hoảng bong bóng hay là không?

Bong bóng kinh tế tài chính thường xẩy ra khi hiện tượng kỳ lạ đầu tư mạnh tràn ngập trên thị trường, làm giá cả sản phẩm & hàng hóa hoặc tài sản giao dịch tăng đột biến đến mức ngoạn mục.

Tuy nhiên những khủng hoảng bong bóng mong manh này, sớm muộn cũng tiếp tục vỡ tung.

Và hệ quả của nó thì vô cùng đáng sợ, thậm chí còn trọn vẹn có thể cuốn bay tài sản của những nhà góp vốn đầu tư và khiến nền kinh tế thị trường tài chính đang thịnh vượng cũng xộc vào suy thoái và khủng hoảng.

Đến tận giờ đây, ký ức về cơn điên cuồng Hoa tulip ở Hà Lan thế kỷ 17 cho tới cuộc khủng hoảng cục bộ rủi ro đáng tiếc cho vay vốn thế chấp ngân hàng dưới chuẩn ở Mỹ nổ ra vào giữa năm 2007, vẫn mãi là những bài học kinh nghiệm tay nghề xương máu mà lịch sử dân tộc bản địa kinh tế tài chính toàn thế giới không thể nào quên.

Cơn điên cuồng hoa Tulip

Lúc đó, Tulip tượng trưng cho vị thế và quyền lực tối cao, chỉ dành riêng cho giới quý tộc và những kẻ lắm tiền yêu hoa.

Khi lượng cầu vượt quá cung, những nhà buôn đã khởi đầu canh bạc bản thân để sở hữ bằng được giống hoa quý và hiếm này.

Thợ nề, mục sư hay luật sư… đều nằm trong số đám đông đổ mạnh dòng vốn vào thị trường củ hoa.

Hoa Tulip một loài hoa nổi tiếng của giang sơn Hà Lan và luôn luôn được nhắc tới như thể một hình tượng của tình yêu.

Thế nhưng, vào thế kỷ 17 tại giang sơn Hà Lan, loài hoa nó lại hiện hữu cho “sự tàn vong” của những nhà góp vốn đầu tư quá tham vọng.

Hà Lan lâm vào cảnh cảnh “ba chìm bảy nổi” không lâu sau khoản thời hạn hoa Tulip trở thành cơn sốt ở thị trường châu Âu vào lúc thời gian giữa thế kỷ 16.

Những khu chợ bán hoa mọc lên như nấm, trong số đó củ hoa được giao dịch theo phương pháp giống với thị trường góp vốn đầu tư và sàn chứng khoán P.hố Wall ngày này.

Trong cơn đầu tư mạnh tích trữ điên cuồng, một củ hoa Tulip bỗng trở thành vật quy đổi ngang bằng với mọi thứ, từ một cỗ xe kéo, một đôi ngựa, hàng trăm tấn lúa mạch tới hàng trăm kg pho mát.

Sức mạnh mẽ của “CP” củ hoa Tulip không hề suy giảm cho tới tháng 2/1637, khi thị trường này tự nhiên đổ sập xuống, do những tay chơi lớn quyết định hành động bán tháo.

Giá củ hoa rơi thẳng đứng chỉ từ là một trong những% giá trị, đã khiến những nhà buôn hoảng loạn chạy đua để xả sạch kho dự trữ.

“Nhà buôn giàu sang bị hạ cấp gần như thể thành kẻ ăn mày. Nhiều người trong hàng ngũ quý tộc tận mắt tận mắt chứng kiến cơ đồ bản thân bị phá hủy trong gang tấc mà không thể cứu vãn”, nhà báo người Scotland Charles Mackay, viết trong cuốn sách của ông về thời kỳ này.

Ngay tiếp sau đó, chính phủ nước nhà Hà Lan đã phải lập ra một hội đồng chịu trách nát nhiệm dọn sạch đống đổ nát mà “cơn điên cuồng” Tulip gây ra.

Tuy nhiên, nền kinh tế thị trường tài chính nước này vẫn chìm trong khủng hoảng cục bộ rủi ro đáng tiếc tới nhiều năm tiếp sau đó.

Bong bóng South Sea

“Bong bóng” là thuật ngữ đúng chuẩn để miêu tả về vụ bùng nổ tài chính của Công ty CP South Sea ở Anh hồi thế kỷ 18.

Công ty này hoạt động giải trí và sinh hoạt theo như hình thức đối tác chiến lược công tư, được xây dựng năm 1711, với mục tiêu giảm sút gánh nặng nợ cuộc chiến tranh khoảng chừng 50 triệu bảng Anh của vương quốc, tương tự với cùng 100% GDP. lúc đó.

South Sea là công ty thương mại Anh duy nhất được hoạt động giải trí và sinh hoạt tại vùng biển Nam Mỹ, tuy nhiên chỉ thu được số lợi nhuận rất ít do phía Tây Ban Nha cũng chiếm giữ một thị trường lớn tại khu vực này.

Mặc dù không thành công xuất sắc trong marketing, nhưng South Sea lại thuyết phục được chính phủ nước nhà Anh chấp thuận đồng ý việc chuyển đổi một phần món nợ vương quốc thành CP của công ty.

Tới năm 1720, tin đồn rộ lên rằng công ty này được “nâng đỡ” và sắp nhận được hợp đồng chuyển hóa nốt phần nợ vương quốc khổng lồ còn sót lại.

Chớp lấy thời cơ, South Sea liền phát hành một số trong những CP ra thị trường, đồng thời được chấp nhận người tiêu dùng thanh toán làm nhiều đợt.

Bởi vậy người dân từ mọi tầng lớp xã hội đã hùa nhau cùng tham gia để kiếm lời.

Từ tháng 1/1720 đến tháng 6/1720, giá trị mỗi CP của South Sea đã nhảy bước ngoạn mục từ là một trong những28 bảng lên nhanh đạt gần 1.000 bảng.

Nhưng chỉ một tháng sau, quả khủng hoảng bong bóng bị thổi phồng quá sức bỗng bục vỡ, khi chính những lãnh đạo công ty cũng nhận thấy sự yếu kém và giá trị không hợp lý của CP.

Giá CP rớt xuống sàn, kéo theo một đợt bán tháo điên loạn.

Tới thời gian thời gian ở thời gian cuối năm, hàng nghìn người đã mất trắng tài sản vì South Sea.

Bạn cũng trọn vẹn có thể tìm hiểu thêm thêm những cách chọn CP trong quá trình thị trường sụp đổ:

Kết quả tìm hiểu khảo sát của chính phủ nước nhà Anh tiếp sau này đã phát hiện, một số trong những chính trị gia và lãnh đạo của công ty có hành vi tham nhũng, nhận hối lộ. Khi mọi việc vỡ lở thì những nhà góp vốn đầu tư chỉ từ trong tay những tờ giấy vô giá trị.

Sự sụp đổ của P.hố Wall

Sự sụp đổ của phố Wall được nhen nhóm trong một khoản thời hạn dài trước đó.

Nhà góp vốn đầu tư góp vốn đầu tư và sàn chứng khoán tự tin tiến hành hàng loạt những giao dịch ký quỹ, bằng phương pháp mượn tiền của nhà môi giới.

Trong khi những ngân hàng nhà nước khởi đầu có tín hiệu đầu tư mạnh tiền của người tiêu dùng mà không tuân thủ quy định.

Tới thời gian ở thời gian cuối năm 1929, giá góp vốn đầu tư và sàn chứng khoán tăng vọt với vận tốc ngoạn mục.

Các bộ phận khác của nền kinh tế thị trường tài chính không theo kịp vận tốc leo thang của thị trường góp vốn đầu tư và sàn chứng khoán, đã làm dấy lên những đồn đại về năng lực xẩy ra một sự đổ vỡ.

Thấy vậy, thật nhiều Chuyên Viên kinh tế tài chính đáng tin cậy số 1 nước Mỹ đã trấn an nhà góp vốn đầu tư, bằng lời cam kết rằng “thị trường đang sẵn có Xu thế tăng giá”.

Trong thời kỳ thập niên 1920, góp vốn đầu tư và sàn chứng khoán Mỹ đã bùng nổ như trước đó chưa từng trình làng trước đó.

Vô số người dân Mỹ khi đó đã dùng những khoản vay dài hạn góp vốn đầu tư vào góp vốn đầu tư và sàn chứng khoán, với giấc mộng giàu sang.

Và họ đã được đền bù bằng lợi nhuận tăng thêm gấp bốn lần trong tầm thời hạn 1920-1929.

Nhưng…

Sự sáng sủa ở đầu cuối cũng biến mất vào trong thời gian ngày 24/10/1929, được biết tới như “Ngày thứ Năm đen tối”.

Các chỉ số góp vốn đầu tư và sàn chứng khoán ngày hôm này đã “cắm đầu lao thẳng”. Các nhà góp vốn đầu tư đã tiến hành 13 triệu giao dịch bán tháo hoặc chuyển đổi trong cơn hoảng loạn, khiến bảng điểm ở những sàn góp vốn đầu tư và sàn chứng khoán P.hố Wall không thể đăng tải kịp những hoạt động giải trí và sinh hoạt giao dịch.

Sự đổ vỡ kinh hoàng tiếp tục xẩy ra vào “Ngày thứ ba đen tối”, khi thị trường ghi nhận đà tụt dốc nhanh hơn trước đó.

Hàng tỷ USD đã bốc hơi khỏi nền kinh tế thị trường tài chính, khởi đầu một khối mạng lưới hệ thống tài chính hỗn loạn, với việc 4.000 ngân hàng nhà nước đổ vỡ vào năm 1933.

Sự rối ren này đã dẫn tới cuộc Đại suy thoái và khủng hoảng chấn động lịch sử dân tộc bản địa, gây hậu quả nặng nề cho nước Mỹ và lan tỏa thoáng đãng ra ra châu Âu trong suốt một thập kỷ.

Nhà nghiên cứu và phân tích Boris Borisov ước tính, số nạn nhân của cuộc khủng hoảng cục bộ rủi ro đáng tiếc tài chính tại Mỹ là hơn 7 triệu người.

Bong bóng công nghệ tiên tiến và phát triển Dotcom

Cuối trong năm 1990, những nhà góp vốn đầu tư đã biết thành lôi cuốn bởi sự điên cuồng trên Internet.

Chỉ hơn một năm, họ liên tục ném tiến vào những công ty xây dựng trên nền tảng website, đẩy chỉ số Nasdaq lên khoảng chừng 200%.

Sự ngày càng tăng được thúc đẩy bằng một chuỗi hàng tỷ USD những CP khủng hoảng bong bóng của những công ty Internet và sản xuất ứng dụng nhưng không tồn tại lợi nhuận.

Và sau cùng, cuộc vui này cũng không thể kéo dãn. Bong bóng đã nổ tung vào thời gian đầu xuân mới 2000, một phần vì lãi suất vay tăng mạnh.

Chỉ số Nasdaq sụt giảm khoảng chừng 80% trong vài năm tiếp sau đó.

Bong bóng cho vay vốn thế chấp ngân hàng dưới chuẩn tại Mỹ

Cuộc khủng hoảng cục bộ rủi ro đáng tiếc tài chính lớn số 1 trong lịch sử dân tộc bản địa tài chính toàn thế giới đã bắt nguồn từ những khoản cho vay vốn thế chấp ngân hàng dưới chuẩn ở Mỹ.

Vào tháng 8/2007, tỷ trọng thanh toán chậm đã tiếp tục tăng 36%, là mức tốt nhất trong vòng 16 năm qua.

Cũng trong năm 2007, những ngân hàng nhà nước đã phải tịch thu tài sản của thật nhiều người sở hữu nhà đang chậm thanh toán những khoản vay và tỷ trọng này đã ngày càng tăng gấp hai so với năm 2006.

Các khoản vay thế chấp ngân hàng dưới chuẩn tuy nhiên chỉ chiếm khoảng chừng 16% tổng số vốn vay thế chấp ngân hàng, nhưng lại chiếm tới 50% những khoản vỡ nợ.

Cuối năm 2001, khi nền kinh tế thị trường tài chính Mỹ rơi vào suy thoái và khủng hoảng, FED đã liên tục cắt giảm lãi suất vay.

Đến giữa năm 2002, nền kinh tế thị trường tài chính đã thực sự phục hồi nhưng mối lo ngại về việc suy thoái và khủng hoảng trọn vẹn có thể quay trở lại đã khiến quản trị FED, Alan Greenspa chăm sóc sức khỏe thể chất và làm đẹpn, quyết định hành động không thay đổi lãi suất vay chỉ huy ở tại mức 1% trong suốt hai năm 2003 và 2004.

Đáp lại quyết sách tiền tệ thả lỏng của FED, lượng cung tiền trong nền kinh tế thị trường tài chính Mỹ đã tiếp tục tăng mạnh.

Khối lượng cho vay vốn của toàn bộ những quy mô tài chính ngân hàng nhà nước đã tiếp tục tăng liên tục, thúc đẩy quy trình thả lỏng tiền tệ.

Tăng trưởng tài chính còn được thúc đẩy bởi dòng vốn quốc tế liên tục chảy vào một trong những những cách ổn định.

Cơn sốt thổi bùng từ thị trường nhà đất

Cuối năm 2002, hoạt động giải trí và sinh hoạt của thị trường nhà tại trình làng sôi động nhờ thu nhập hộ mái ấm gia đình tăng thêm, lãi suất vay cho vay vốn thế chấp ngân hàng thấp và những khoản tài chính thì dồi dào.

Điều này đã làm cho toàn bộ những chủ thể tham gia thị trường đều muốn tranh thủ kiếm lời.

Người dân đổ xô đi mua nhà nhằm mục tiêu kiếm lời bởi họ tin tưởng rằng giá nhà sẽ tăng dần hơn nữa.

Nhiều nhà đầu tư mạnh đã thu được lời lớn chỉ đơn thuần và giản dị bằng phương pháp mua nhà và bán lại, thậm chí còn trong cả khi những ngôi nhà đó không được xây xong và đưa vào sử dụng.

Các nhà môi giới cho vay vốn thế chấp ngân hàng nôn nóng đẩy nhanh và kết thúc những giao dịch nhằm mục tiêu thu về những khoản phí và chuyển sang những giao dịch tiếp sau đó.

Những người cho vay vốn cảm thấy bảo vệ an toàn và đáng tin cậy vì rủi ro đáng tiếc vỡ nợ đang giảm theo thời hạn do giá nhà vẫn tiếp tục tăng. Giá trị tài sản của những người dân sở hữu nhà cũng tăng theo tương ứng.

Và rồi, đến thời gian đầu xuân mới 2006, thị trường nhà đất khởi đầu có tín hiệu suy giảm. Những ngôi nhà mới xây đang không bán tốt và hậu quả là giá của chúng khởi đầu giảm tốc.

Nguyên nhân của tình trạng này là yếu tố đảo ngược quyết sách tiền tệ của FED. Nền kinh tế tài chính Mỹ đã xộc vào năm thứ 4 tăng trưởng liên tục và những tín hiệu lạm phát kinh tế ngày càng tăng mạnh đã xuất hiện.

FED khi này đã phản ứng lại bằng phương pháp liên tục tăng lãi suất vay. Chính sách tiền tệ thắt chặt của FED đã làm cho lãi suất vay tăng dần, gây giật mình đột ngột so với những người dân vay nợ dưới chuẩn.

Với tình trạng tài chính eo hẹp, nhiều người đang không đủ năng lực thanh toán và liên tục vỡ nợ.

Các cuộc khủng hoảng cục bộ rủi ro đáng tiếc trong lịch sử dân tộc bản địa luôn để lại những hệ lụy lớn và kéo dãn trong nhiều năm so với nền kinh tế thị trường tài chính.

Chúng ta không thể biết được đúng chuẩn thời gian nào khủng hoảng bong bóng sẽ đổ vỡ nhưng việc nhận ra những tín hiệu của thị trường đang ở trong thời kỳ khủng hoảng bong bóng vẫn rất là rất cần thiết.

Một sự thận trọng vừa đủ trọn vẹn có thể hỗ trợ cho bạn “sống sót” qua cơn đổ vỡ và bảo vệ tài sản bản thân.

Những tín hiệu khủng hoảng bong bóng của nền kinh tế thị trường tài chính

Giá cả tăng nhanh

Trước hết, một khủng hoảng bong bóng rõ ràng sẽ tương quan với một đợt tăng giá nhanh gọn.

Tuy nhiên, bản thân một đợt tăng giá mạnh không phải luôn luôn hàm ý là sẽ đã có được khủng hoảng bong bóng xẩy ra, do giá trọn vẹn có thể tăng từ những mức quá thấp (do trước đó tài sản bị định giá thấp).

Do đó toàn bộ chúng ta nên làm nghi ngại có khủng hoảng bong bóng xẩy ra khi việc định giá vượt lên trên những mức trung bình trong quá khứ (tức là địa thế căn cứ vào tài liệu lịch sử dân tộc bản địa để làm mốc so sánh).

Bạn trọn vẹn có thể sử dụng những chỉ số như P./E cho góp vốn đầu tư và sàn chứng khoán hay chỉ số giá nhà/thu nhập so với nhà đất.

Mức độ của sự việc tăng giá trọn vẹn có thể cho toàn bộ chúng ta manh mối để xác lập xác suất đúng chuẩn của năng lực khủng hoảng bong bóng xuất hiện.

Các tài sản hiện giờ đang bị định giá quá mức cần thiết

Những mẩu chuyện xoay quanh yếu tố định giá tài sản luôn là những yếu tố gây nhiều tranh cãi nhất.

Nhiều người nhận định rằng toàn bộ chúng ta không thể nào biết chắc liệu thị trường có bị định giá quá mức cần thiết hay là không.

Tôi khước từ với quan điểm này.

Tôi nhận định rằng toàn bộ chúng ta trọn vẹn có thể nhận diện những khoảng chừng hay ngưỡng định giá “hợp lý”, và nếu như thị trường vượt qua những ngưỡng này, tối thiểu cũng trọn vẹn có thể Dự kiến rằng có năng lực khủng hoảng bong bóng sẽ xẩy ra.

Ngoài ra, cũng trọn vẹn có thể tìm thêm “chứng cứ” của một khủng hoảng bong bóng đang hé lộ ở những đặc tính khác của nó.

Nền kinh tế tài chính liên tục tăng trưởng qua nhiều năm

Một Xu thế nổi bật nổi bật, đó là khủng hoảng bong bóng kinh tế tài chính thường xuất hiện sau vài năm tăng trưởng kinh tế tài chính ổn định vững chãi, niềm tin của những nhà góp vốn đầu tư rằng thị trường sẽ tiếp tục tăng trưởng ngày càng ngày càng tăng.

Những ảnh hưởng tác động tác động của những đợt suy thoái và khủng hoảng hay khủng hoảng bong bóng vỡ trước kia (tối thiểu là trong cùng thị trường) đã lùi xa và mờ đi.

Ví dụ, khủng hoảng bong bóng góp vốn đầu tư và sàn chứng khoán Mỹ thập niên 1990 xuất hiện trong ba năm ở đầu cuối của một quá trình tăng trưởng kinh tế tài chính liên tục trong 9 năm liền, đồng thời cũng ngay sau quá trình 15 năm mà thị trường góp vốn đầu tư và sàn chứng khoán tăng mạnh và ổn định.

Tương tự, khủng hoảng cục bộ rủi ro đáng tiếc góp vốn đầu tư và sàn chứng khoán và địa ốc châu Á hồi 1997-1998 cũng xuất hiện sau một thập kỷ tăng trưởng ấn tượng của khu vực này, quá trình từng được gọi là “sự thần kỳ châu Á”.

Riêng khủng hoảng bong bóng nhà đất Mỹ có một chút ít khác lạ, khi xuất hiện ngay sau khoản thời hạn nền kinh tế thị trường tài chính thoát thoát khỏi suy thoái và khủng hoảng.

Tuy nhiên, nó cũng chỉ xuất hiện sau hơn 10 năm tính từ đợt khủng hoảng bong bóng nhà đất trước đó (đầu thập niên 1990, với quy mô nhỏ hơn nhiều).

Sự xuất hiện của những yếu tố mới

Một điểm lưu ý nữa của khủng hoảng bong bóng tôi thường thấy đó là xuất hiện một thay đổi hay sự tăng trưởng nào đó trong nền kinh tế thị trường tài chính, trở thành niềm tin cho việc tăng giá.

Trong thập niên 1990, đó là yếu tố xuất hiện của máy tính và công nghệ tiên tiến và phát triển thao tác theo mạng, làm tăng năng suất của nền kinh tế thị trường tài chính Mỹ, đến mức người ta lúc này đã thường nói về khái niệm một “nền kinh tế thị trường tài chính mới”.

Trong thập niên 1980 tại Nhật, yếu tố mới là yếu tố cảm nhận rằng quy mô kinh tế tài chính Nhật, với những khái niệm và phương pháp xuất sắc như quản trị hàng tồn kho just-in-time, sự tham gia và gắn bó của người lao động, rồi quản trị chất lượng toàn bộ (total quality management) v.v… đang thống trị cả toàn thế giới.

Các khủng hoảng bong bóng nhà đất thì liên hệ ngặt nghèo với tình trạng nhập cư ngày càng tăng và lãi suất vay hạ xuống.

Sự quyên tâm của công chúng và truyền thông

Sự quyên tâm của công chúng đến thị trường ngày càng tăng, được phản ánh qua những phương tiện đi lại thông tin đại chúng.

Nhiều mẩu chuyện nhấn mạnh vấn đề đến khía cạnh giật gân, khi những đợt tăng giá trong thị trường khiến nhiều người giàu lên nhanh gọn chỉ với sau một đêm.

Đôi khi, những bài báo còn phục vụ nhu yếu thông tin cho fan hâm mộ về góp vốn đầu tư và sàn chứng khoán, những khoản vốn về tài sản hay thế chấp ngân hàng, nói những cách khác họ đang chỉ cho những người dân ta những cách “tham gia bàn tiệc”.

Một loại thông tin khác lại nhấn mạnh vấn đề đến rủi ro đáng tiếc tiềm ẩn tiềm ẩn khủng hoảng bong bóng và những rủi ro đáng tiếc đi kèm theo, phê phán những nhà đầu tư mạnh và đôi lúc là cả những cơ quan quản trị và vận hành đã tạo ĐK cho khủng hoảng bong bóng trình làng.

Chẳng hạn, vào thời điểm cuối trong năm 1990 những tờ báo nỏi tiếng như The Economist và Financial Times thường xuyên nhấn mạnh vấn đề điệp khúc về khủng hoảng bong bóng trên thị trường góp vốn đầu tư và sàn chứng khoán Mỹ.

Khi khủng hoảng bong bóng này nổ tung, họ đã rất hài lòng với Dự kiến bản thân. Và tiếp sau đó, những tờ báo nó lại tiếp tục đưa ra chú ý quan tâm về rủi ro đáng tiếc tiềm ẩn tiềm ẩn khủng hoảng bong bóng nhà đất trong thập niên tiếp sau đó.

Suy cho cùng, việc xác lập một thị trường đang nóng lên liệu có phải là khủng hoảng bong bóng hay là không là yếu tố mang tính chất chất xét đoán, dựa vào số lượng những điểm lưu ý của khủng hoảng bong bóng đang xuất hiện, cũng như mức độ “trầm trọng” của chúng.

Điều quan trọng là…

Trong mọi trường hợp, bạn phải luôn làm rõ giá trị thực của doanh nghiệp đang ở đâu cùng lợi thế đối đầu nhất là gì. Chỉ có những điều này mới hỗ trợ cho bạn vượt qua được những đợt khủng hoảng cục bộ rủi ro đáng tiếc suy thoái và khủng hoảng.