MỚI Vốn chủ sở hữu (Equity) là gì? Cách xem Equity trên Báo cáo tài chính

Mỗi doanh nghiệp từ khi xây dựng và thành lập và sinh hoạt đều nên phải có một số trong những vốn nhất định, hình thành từ những nguồn rất khác nhau. Cơ cấu vốn của doanh nghiệp gồm 2 loại: Vốn nợ và Vốn chủ sở hữu (hay Equtiy).

Vốn chủ sở hữu, hay Equity là gì?

Vốn chủ sở hữu (Owner’s Equity) là phần tài sản thuần của doanh nghiệp, thuộc về của cổ đông.

Là phần còn sót lại sau khoản thời hạn lấy tổng tài sản trừ đi nợ phải trả.

Vốn chủ sở hữu, hay Equity = Tổng tài sản – Nợ phải trả

P.hân biệt: Vốn chủ sở hữu và Vốn điều lệ

• Vốn điều lệ là số vốn do thành viên, cổ đông công ty góp hoặc cam kết góp trong thời hạn nhất định. Số vốn này được quy định trong Điều lệ công ty.

Trên văn bản báo cáo giải trình tài chính, nó được thể hiện dưới tên thường gọi là Vốn CP.

Nó là cơ sở để xác lập tỷ trọng phần vốn góp của những thành viên trong doanh nghiệp. Q.ua đó, làm cơ sở để phân loại quyền, quyền lợi và trách nhiệm giữa những cổ đông.

Vốn điều lệ chỉ được phép thay đổi khi có sự đồng ý của cổ đông.

Ví dụ như việc kêu gọi tăng thêm vốn hay là không, sẽ phải được đưa ra thảo luận trong Đại hội cổ đông…

• Vốn chủ sở hữu là toàn bộ số vốn thuộc về cổ đông. Được cấu thành từ Vốn CP (vốn điều lệ), Lợi nhuận chưa phân phối, và những nguồn khác.

Như vậy, vốn chủ sở hữu có quy mô to nhiều hơn so với vốn điều lệ.

Ở hình trên, những bạn sẽ thấy:

Cuối tháng 6/2020, vốn điều lệ của MWG có mức giá trị là 4.532.099.870.000 đồng.

Còn vốn chủ sở hữu của MWG là một trong những4.272.909.782.505 đồng.

P.hân biệt Vốn chủ sở hữu và Vốn hóa thị trường

Đầu tiên, Vốn hóa thị trường là gì?

Hiểu đơn thuần và giản dị thì…

…Vốn hóa thị trường là số tiền chi ra mua toàn bộ vốn CP của một doanh nghiệp tại thời gian hiện tại.

Ngoài ra, nó là một điểm lưu ý quan trọng để giúp những nhà góp vốn đầu tư xác lập rủi ro đáng tiếc cũng như lợi nhuận trong CP của một công ty.

Công thức tính:

Vốn hóa (Equity Value) = Giá của một CP x Số lượng CP đang lưu hành

Lấy ví dụ Công ty Cổ phần Sữa Việt Nam (VNM)

Giá ngừng hoạt động giải trí và sinh hoạt của VNM 13/1/202một là: P. = 114.500 đồng

Số lượng CP lưu hành: KLCP. = 2.089.645.346 CP (hay còn gọi là Khối lượng CP)

Khi đó vốn hóa của VNM là:

P. * KLCP. = 114.500 x 2.089.645.346 = 239.364.390.000.000 đồng (hay 239.264 tỷ VNĐ)

Vốn hóa là địa thế căn cứ để định hình và nhận định quy mô của doanh nghiệp và bị tùy từng giá trị CP. Trong khi đó, CP sẽ đã có được sự dịch chuyển theo thời hạn.

Nhưng, vốn chủ sở hữu lại là địa thế căn cứ tính toán giá trị thực của doanh nghiệp vì nó không tùy từng giá trị CP.

Cách tính giá trị doanh nghiệp

Giá trị của doanh nghiệp (Enterprise Value) là người đại diện thay mặt cho toàn bộ giá trị kinh tế tài chính của công ty. Thể hiện mức giá mà nhà góp vốn đầu tư sẽ phải trả để sở hữ toàn bộ một công ty hay doanh nghiệp.

Hay nói những cách khác…

…Giá trị của doanh nghiệp là giá phải chi ra để sở hữ toàn bộ vốn CP, nợ vay của doanh nghiệp. Và thường được sử dụng trong trường hợp thâu tóm về một công ty/ doanh nghiệp.

Mục đích việc tính EV là:

• Biết doanh nghiệp đó đáng giá bao nhiêu tiền
• So sánh doanh nghiệp đó với những doanh nghiệp khác

Công thức tính đơn thuần và giản dị của EV:

EV = Vốn hóa thị trường + tổng nợ – tiền và những khoản tương tự tiền

Tiếp tục với VNM, toàn bộ chúng ta đã tính vốn hóa của VNM ở trên là 239.264 tỷ VNĐ

Giá trị doanh nghiệp của VNM = 239.264 + 14.968 – 2.665 = 251.567 tỷ VNĐ

Vai trò của tổng nợ và tiền mặt trong tính giá trị doanh nghiệp

Công thức trên cho toàn bộ chúng ta thấy, giá trị doanh nghiệp sẽ bị ảnh hưởng tác động tác động mạnh mẽ và tự tin bởi tiền mặt và tổng nợ.

Chẳng hạn, 2 công ty A và B cùng có vốn hóa thị trường 100 tỷ. Công ty A có nợ 20 tỷ và không tồn tại tiền mặt, còn công ty B không tồn tại nợ nhưng lại sở hữu một0 tỷ tiền mặt.

Theo công thức thì:

EV (A) = 500 + 20 = 520 tỷ

EV (B) = 500 -10 = 490 tỷ

Rõ ràng, giá trị của công ty A to nhiều hơn B.

Tức là, nhà góp vốn đầu tư sẽ phải mua công ty A với mức giá giá cả đắt hơn mua công ty B dù hai công ty có vốn hóa thị trường bằng nhau.

Tóm lại, tiền mặt sẽ làm giảm giá phải trả để sở hữ doanh nghiệp. trái lại, nợ sẽ làm tăng giá mua của một doanh nghiệp

Vốn chủ sở hữu gồm những gì?

Bạn sẽ thấy sự xuất hiện của vốn chủ sở hữu trên Bảng cân đối kế toán, dưới những dạng sau:

#1. Vốn góp vốn đầu tư (hay vốn góp) của chủ sở hữu

Là số vốn góp vốn đầu tư của cổ đông.

Bao gồm:

• Vốn góp chủ sở hữu (hay vốn CP): Là số vốn góp thực tiễn của cổ đông, được quy định trong điều lệ công ty. Theo quy định, so với CTCP., số vốn góp sẽ tiến hành ghi nhận theo mệnh giá CP.
• Thặng dư vốn CP: Số tiền doanh nghiệp thu được từ chênh lệch giá phát hành với mệnh giá CP.

Theo quy định của UBCKNN, mỗi CP đều phải có một mệnh giá cố định và thắt chặt là một trong những0.000 đồng. Bất kể đó là CP của VinGroup (VIC), của Vinamilk (VNM) hay một công ty nào đó chưa niêm yết trên thị trường góp vốn đầu tư và sàn chứng khoán.

Mệnh giá CP là một trong những0.000 đồng, nhưng mức giá giao dịch trên thị trường sẽ không còn giống nhau.

Giả sử, giá tham chiếu trên thị trường của CP ABC hiện là 30.000 đồng. Doanh nghiệp ABC sẽ phát hành ra công chúng 20.000 CP.

Điều này sẽ không tức là ABC sẽ phải bán CP với giá 10.000 đồng/cổ, mà sẽ bán gần với mức giá trên thị trường. Ví dụ là 30.000 đồng.

Khi đó, số tiền ABC thu về là: 30.000 x 20.000 = 600.000.000 đồng.

Số tiền này được phân loại như sau:

• Số tiền: 10.000 x 20.000 = 200.000.000 đồng. Chúng sẽ tiến hành thêm vào phần Vốn CP. Đồng thời, 20.000 CP sẽ tiến hành cộng vào số CP đang lưu hành.
• Số tiền còn sót lại: 600.000.000 – 200.000.000 = 400.000.000 đồng. Đây đó là phần thặng dư vốn CP của ABC.

#2. Lợi nhuận từ hoạt động giải trí và sinh hoạt marketing

Bao gồm:

• Các quỹ: Q.uỹ dự trữ tài chính, quỹ góp vốn đầu tư tăng trưởng,… Các quỹ này được doanh nghiệp trích lập để sử dụng cho những mục tiêu rất khác nhau như dự trữ, hoặc cho hoạt động giải trí và sinh hoạt góp vốn đầu tư. Nguồn được lấy từ nguồn lợi nhuận trong năm.

Tỷ lệ trích lập những quỹ được quy định trong Điều lệ công ty, và không vượt quá tỷ trọng mà pháp lý quy định.

• Lợi nhuận chưa phân phối: khoản lợi nhuận còn sót lại, chưa chia.

#1 và #2 là 2 nguồn chiếm tỷ trọng tốt nhất trong cơ cấu tổ chức triển khai vốn chủ sở hữu.

Ví dụ, văn bản báo cáo giải trình tài chính 2019 của NT2:

Tổng vốn chủ sở hữu của NT2 tại 31/12/2019 là hơn 4.126 tỷ VNĐ. Trong số đó:

• Vốn góp của chủ sở hữu là 2.878 tỷ VNĐ, chiếm 68,75%
• Lợi nhuận chưa phân phối là một trong những.111 tỷ VNĐ, chiếm 26,93%.

#3. Chênh lệch định hình và nhận định tài sản

Bao gồm:

• Chênh lệch định hình và nhận định lại tài sản: P.hản ánh số chênh lệch do định hình và nhận định lại tài sản hiện có của doanh nghiệp. Tài sản định hình và nhận định lại đa phần là TSCĐ, BĐS góp vốn đầu tư, hay thậm chí còn là một Hàng tồn kho…
• Chênh lệch tỷ giá hối đoái: Chênh lệch tỷ giá hối đoái thường phát sinh trong những trường hợp:
  • Thực tế mua và bán, trao đổi, thanh toán phát sinh bằng ngoại tệ.
  • Đánh giá lại những mục tiền tệ có gốc ngoại tệ;
  • Chuyển đổi BCTC từ ngoại tệ sang Việt Nam đồng.
• …

#4. Nguồn khác

Bao gồm:

• Cổ phiếu quỹ: giá trị số CP do doanh nghiệp thâu tóm về. Giá trị này gồm có mức giá CP tại thời gian thâu tóm về và toàn bộ những ngân sách tương quan.

• Nguồn vốn góp vốn đầu tư XDCB, nguồn kinh phí góp vốn đầu tư sự nghiệp…

Nguồn vốn #3, #4 chiếm tỷ trọng khá nhỏ trong cơ cấu tổ chức triển khai vốn chủ sở hữu.

Vốn chủ sở hữu giảm thể hiện điều gì?

Là một nguồn vốn của doanh nghiệp.

Vốn chủ sở hữu giảm sẽ làm cho số vốn góp vốn đầu tư của doanh nghiệp ít đi. Q.uy mô sản xuất trọn vẹn có thể bị thu hẹp

Khi đó, muốn duy trì hoạt động giải trí và sinh hoạt sản xuất, bắt buộc doanh nghiệp sẽ phải đi vay nợ. Nợ vay nhiều sẽ dẫn tới mất cân đối tài chính.

Như bạn đã biết…

Hàng năm, vốn chủ sở hữu sẽ tiến hành bổ trợ update bằng nguồn lợi nhuận từ hoạt động giải trí và sinh hoạt marketing của doanh nghiệp.

Doanh nghiệp sẽ sử dụng nguồn lợi nhuận này để tái góp vốn đầu tư.

Tuy nhiên, cổ đông cũng tiếp tục yêu cầu doanh nghiệp phải trích một phần lợi nhuận trả cổ tức.

Vậy…

Trả cổ tức tác động ra làm thế nào đến vốn chủ sở hữu?

Cổ tức là phần lợi nhuận sau thuế chia cho cổ đông, sau khoản thời hạn doanh nghiệp đã trích lập những quỹ.

Cổ tức tiền mặt

Trả cổ tức bằng tiền mặt là việc doanh nghiệp dùng tiền, từ lợi nhuận tìm kiếm được, để chia cho cổ đông.

Q.uay lại với NT2, trong năm 2019, doanh nghiệp đã chi hơn 287,8 tỷ VNĐ để trả cổ tức tiền cho cổ đông.

Nguồn tiền chi trả được lấy từ Lợi nhuận chưa phân phối.

Khiến cho, vốn chủ sở hữu sẽ giảm tương ứng với số cổ tức tiền được chi ra.

Như vậy, cạnh bên việc mang lại quyền lợi trực tiếp cho cổ đông,

… chứng tỏ năng lực tài chính tốt, doanh nghiệp vẫn “có tiền” trả cổ tức, thì…

… cổ tức tiền vẫn gây ra ảnh hưởng tác động tác động xấu đi. Đó là làm giảm vốn chủ sở hữu, về cơ bản, điều này làm chậm quy trình tái góp vốn đầu tư mở rộng sản xuất.

Tìm hiểu thêm: 12 yếu tố quan trọng về cổ tức không thể bỏ qua.

Cổ tức bằng CP, CP thưởng

Đây là trường hợp doanh nghiệp phát hành thêm CP cho cổ đông.

Trong trường hợp này, việc trả cổ tức bằng CP, hoặc phát hành CP thưởng sẽ không còn là mộtm thay đổi vốn chủ sở hữu.

Trong BCTC năm 2017, CTCP. Thế giới di động (MWG) đã chi ra 1.538 tỷ VNĐ để phát hành CP thưởng.

Lúc này, tiền tệ này sẽ không đi thoát khỏi doanh nghiệp. Nó chỉ chuyển từ Lợi nhuận chưa phân phối, sang Vốn CP mà thôi.

Lợi ích của việc làm này là vìanh nghiệp  giữ lại được toàn bộ lợi nhuận để tái góp vốn đầu tư mở rộng hoạt động giải trí và sinh hoạt.

Tìm hiểu thêm: Cần để ý gì khi doanh nghiệp trả CP thưởng?

Bonus: Chi tiêu vốn chủ sở hữu

Doanh nghiệp phát hành CP để kêu gọi vốn. Nhà góp vốn đầu tư mua CP của doanh nghiệp, điều này tức là…

…họ sẽ đánh mất thời cơ để góp vốn đầu tư vào thời cơ góp vốn đầu tư khác. Đồng nghĩa với việc mất đi thu nhập mà nhà góp vốn đầu tư trọn vẹn có thể nhận được từ thời cơ khác đó.

Vì thế, họ sẽ yên cầu một mức tỷ suất lợi nhuận khi góp vốn đầu tư vào doanh nghiệp.

Về phía doanh nghiệp, thì tỷ suất lợi nhuận yên cầu của nhà góp vốn đầu tư sẽ là mức sinh lời tối thiểu phải đạt được.

Mức tỷ suất lợi nhuận này được gọi là ngân sách sử dụng vốn chủ sở hữu.

Chi tiêu sử dụng vốn được sử dụng đa phần trong việc ra quyết định hành động có nên kêu gọi thêm vốn cho dự án Bất Động Sản khu công trình xây dựng marketing của doanh nghiệp hay là không?

Tìm hiểu thêm: Chi tiêu sử dụng vốn, ngân sách vốn chủ sở hữu được xem toán ra làm thế nào?

*******

Những nội dung bài viết hữu ích khác: